กิจกรรมการเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
ศูนย์การเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ด้านการศึกษา
โรงเรียนบ้านโพนเมืองมะทัน อำเภอม่วงสามสิบ  จังหวัดอุบลราชธานี
ฐานพัฒนาทักษะอาชีพ  ฐานการเรียนรู้ฟักข้าวพอเพียงเลี้ยงชีพได้

ครูแกนนำ        1. นางเพ็ญไพ   เทศนา

                        2. นางสุรีพร   ไชยสิงห์

                        3. นางสาวรติมา   จันทะอุ่มเม้า

นักเรียนแกนนำ  1. ด.ญ.ฐานิตา   สายพฤกษ์

                   2. ด.ญ.กมิตรา   วีริคุณ

                   3.ด.ญ.สิรินทรา   ชนะเคน

                   4. พัชราพร   พรมวัลย์

1.สาระสำคัญ
          ฐานการเรียนรู้พัฒนาทักษะอาชีพ  ฐานฟักข้าวพอเพียงเลี้ยงชีพได้จัดเป็นกิจกรรมที่มุ่งพัฒนาทักษะทางด้านอาชีพให้กับนักเรียน โดยนักเรียนจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับกระบวนการนำผลฟักข้าวมาแปรรูป เป็นผลิตภัณฑ์ที่นักเรียนชอบรับประทาน ทำชิพฟ่อนฟักข้าว น้ำฟักข้าว โดนัทจิ๋วฟักข้าวและวุ้นกะทิฟักข้าว ซึ่งมีส่วนผสมของเยื่อฟักข้าวและเนื้อฟักข้าว ที่เป็นประโยชน์ต่อสุขภาพแล้วยังผลิตจำหน่าย สามารถทำเป็นอาชีพเสริมให้กับครอบครัวได้ ผู้เรียนสามารถใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์  นำความรู้ ประสบการณ์ ที่ได้จากฐานการเรียนรู้ฟักข้าวพอเพียงเลี้ยงชีพได้  ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันจริงเพื่อประกอบอาชีพในอนาคตได้

มาตรฐาน/ตัวชี้วัด

มาตรฐาน ง 2.1  เข้าใจ  มีทักษะที่จำเป็นมีประสบการณ์  เห็นแนวทางในงานอาชีพ  ใช้เทคโนโลยีเพื่อ

    พัฒนาอาชีพ มีคุณธรรมและมีเจตคติที่ดีต่ออาชีพ

2.วัตถุประสงค์

๑. เพื่อให้นักเรียนได้เรียนรู้วิธีการแปรรูปฟักข้าวเป็นชิฟฟ่อนฟักข้าว น้ำฟักข้าว วุ้นกะทิฟักข้าวและโดนัทจิ๋วฟักข้าว

๒. เพื่อให้นักเรียนได้เรียนรู้การใช้วัสดุ อุปกรณ์ในการแปรรูปฟักข้าว

๓. เพื่อให้นักเรียนได้ศึกษาหาความรู้จากแหล่งรู้

๔. เพื่อให้นักเรียนได้นำความรู้ ประสบการณ์ ที่ได้จากฐานการเรียนรู้ฟักข้าวพอเพียงเลี้ยงชีพได้ ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริงได้

๓. สาระการเรียนรู้

                   - ชิฟฟ่อนฟักข้าว

                   -น้ำฟักข้าว

                   -วุ้นกะทิฟักข้าว

                   -โดนัทจิ๋วฟักข้าว

๔. กิจกรรมการเรียนรู้

๑.  แจ้งจุดประสงค์การเรียนรู้และวิธีการเรียนรู้ของบทเรียนนี้ให้นักเรียนทราบ

๒.  นักเรียนศึกษาความรู้จากป้ายนิเทศฐานฟักข้าวพอเพียงเลี้ยงชีพได้ สนทนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับวิทยากรประจำฐาน จดบันทึกความรู้

๓.  ครูแกนนำ อธิบายส่วนผสมและวิธีทำพร้อมกับสาธิตการแปรรูปฟักข้าว

        ๔.  นักเรียนแบ่งกลุ่มย่อย คละนักเรียนเก่ง ปานกลาง และอ่อน  โดยฝึกปฏิบัติการแปรรูปฟักข้าว มีการจดบันทึก ขั้นตอนการทำ ครูเป็นผู้ตรวจสอบประเมินผลเสนอแนะ แล้วให้นักเรียนลงมือปฏิบัติตามขั้นตอน

        ๕. เมื่อนักเรียนปฏิบัติงานเสร็จแล้วให้เก็บอุปกรณ์เข้าที่ให้เรียบร้อย ทำความสะอาดห้องปฏิบัติการและทำความสะอาดร่างกาย 

        ๖. นักเรียนแต่ละกลุ่มนำผลิตภัณฑ์ไปจำหน่ายสินค้าภายในโรงเรียน

        ๗. นักเรียนแต่ละกลุ่มสรุปรายรับ จากการขายผลิตภัณฑ์ฟักข้าว สรุปเป็นรูปเล่ม

        ๘. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ถอดบทเรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

แล้วบันทึกผลการวิเคราะห์ในใบกิจกรรม กระบวนการเรียนรู้  ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปเชื่อมโยงคำตอบคำถามทีละข้อให้สอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

๕.สื่อวัสดุและอุปกรณ์การเรียนรู้

1) ป้ายนิเทศเรื่องการแปรรูปฟักข้าว

๒) ใบความรู้เกี่ยวกับการแปรรูปฟักข้าว

๓) มีรูปภาพ

๔) มีฟักข้าว น้ำตาล กะทิ แป้งสาลีอเนกประสงค์ ผลฟักข้าว น้ำ น้ำมันพืช  เกลือ กลิ่น ผงฟู ผงวุ้น

๕) ห้องปฏิบัติการ อุปกรณ์ทำครัวที่จำเป็นและเกี่ยวข้อง

๖. ความรู้ที่ได้รับจากฐานการเรียนรู้

          ๖.1 ศาสตร์พระราชา

หลักการทรงงาน

๑. การมีส่วนร่วม

๒. การทำงานอย่างมีความสุข

๓. ทำตามลำดับขั้นตอน

๔. การประหยัด เรียบง่าย

๕. ความพออยู่พอกิน

๖.2 ศาสตร์ภูมิปัญญาท้องถิ่น

-การใช้พืชสมุนไพรที่มีในโรงเรียนให้เกิดประโยชน์

๖.3 ศาสตร์สากล

-การเรียนรู้วิธีการแปรรูปฟักข้าวเป็นผลิตภัณฑ์ชิฟฟ่อนฟักข้าว น้ำฟักข้าว วุ้นกะทิฟักข้าวและโดนัทจิ๋วฟักข้าว (หลักสูตรแกนกลาง ๒๕๕๑ กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานพื้นฐานอาชีพ สาระที่ ๒ มาตรฐาน ง ๒.๑)

          -การทำบัญชีรายรับ-รายจ่าย

7. การนำไปประยุกต์ใช้

     7.1 การประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิต

          - นำความรู้เกี่ยวกับการผลิตและจำหน่ายผลิตภัณฑ์ฟักข้าวในรูปแบบต่างๆ ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้

- มีทักษะในการผลิตและจำหน่าย

          - นำความรู้ไปประยุกต์ใช้และดำเนินชีวิตอย่างพอเพียงมีรายได้

7.2 การประยุกต์ใช้ในภารกิจตามหน้าที่

          -การจัดกิจกรรมการเรียนการรู้ในกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและกิจกรรมชุมนุม

8. การประเมินผลการเรียนรู้

          - แบบสังเกตพฤติกรรมขณะทำกิจกรรมของฐานการเรียนรู้ เช่น สังเกตจากการสนทนา ซักถาม

จดบันทึก  การนำเสนอผลงาน การถอดบทเรียน

          -แบบประเมินผลการเรียนรู้

9.  ความสอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (2 : 3 : 4)

กิจกรรมการเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง                                                                        

ศูนย์การเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ด้านการศึกษา                                                         

โรงเรียนบ้านโพนเมืองมะทัน อำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี                                                              

ฐานพัฒนาทักษะอาชีพ ฐานการเรียนรู้ นางฟ้าประทาน

ครูแกนนำ           1.นายชม ประทาน          2. นายภาคภูมิ  สิทธิผล
                     3. นางสมปอง  ประทาน    4. นายมนัสชัย  สีแสด      5. นางสาวปริยานุช  เปนะนาม

นักเรียนแกนนำ   1. เด็กหญิงนิชนภา     มณีวรรณ                                                                                                                                                 2. เด็กหญิงนันทิชา   แก้วสุพรรณ์                                                                                                                                              3 .เด็กหญิงตวงพร   พิพัฒน์

สาระสำคัญ

                     กิจกรรมการเพาะเห็ด เป็นกิจกรรมที่มุ่งพัฒนาทักษะอาชีพให้กับนักเรียน เป็นการเรียนรู้เกี่ยวกับการเพาะเลี้ยงเห็ดนางฟ้า การเตรียมสถานที่ เตรียมวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ การเพาะเลี้ยงเห็ดนางฟ้า การเปิดดอกและการกระตุ้นให้เห็ดนางฟ้าออกดอก การดูแลรักษา การเก็บผลผลิตเพื่อจำหน่าย สามารถทำเป็นอาชีพเสริมให้กับครอบครัวได้ ผู้เรียนสามารถใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ รู้จักกระบวนการทำงาน สามารถนำความรู้ ประสบการณ์ที่ได้จากฐานการเรียนรู้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง เพื่อประกอบอาชีพในอนาคตได้

วัตถุประสงค์

1. เพื่อใช้เป็นแหล่งเรียนรู้ให้นักเรียนได้ศึกษาหาความรู้
2. เพื่อให้นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจและมีทักษะในการเพาะเห็ดนางฟ้า
3. เพื่อปลูกฝังอุปนิสัยพอเพียงให้กับนักเรียน
4. เพื่อนำความรู้ ประสบการณ์ที่ได้จากฐานการเรียนรู้การเพาะเห็ดไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริงได้

กิจกรรมการเรียนรู้

1. ศึกษาความรู้ของฐานการเพาะเห็ดนางฟ้าจากป้ายนิเทศจากฐานการเรียนรู้
2. ศึกษาเรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้โรงเรือนการเพาะเห็ดและวิทยากรประจำฐานอธิบายเพิ่มเติม
3. พูดคุย แลกเปลี่ยนเรียนรู้ กับวิทยากรประจำฐาน
4. ร่วมกันถอดบทเรียนความสอดคล้องของหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง หลักการทรงงานของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9และสอดคล้องกับฐานการเรียนรู้การเพาะเห็ด
5. ร่วมกันสรุปสาระความรู้ที่ได้รับจากการเรียนรู้ฐานการเพาะเห็ด
6. นำความรู้และประสบการณ์ที่ได้ไปประยุกต์ใช้ และขยายผลต่อไป

สื่อและอุปกรณ์การเรียนรู้

1. ใบงานถอดบทเรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
2. ป้ายนิเทศความรู้การเพาะเห็ดนางฟ้า
3. แหล่งเรียนรู้โรงเรือนการเพาะเห็ด

ความรู้ที่ได้รับจากฐานการเรียนรู้   

1. ศาสตร์พระราชา หลักการทรงงาน - ทำตามลำดับชั้น

• ภูมิสังคม - ประหยัดเรียบง่าย - ใช้ธรรมชาติช่วยธรรมชาติ – การพึ่งตนเอง  - พออยู่พอกิน

2. ศาสตร์ภูมิปัญญาท้องถิ่น -ภูมิปัญญาด้านการแปรรูปผลผลิต เช่นแหนมเห็ด เห็ดสวรรค์ เป็นต้น
3. ศาสตร์สากล -การวางแผนและการบริหารจัดการพื้นที่ของตนให้ใช้ประโยชน์อย่างคุ้มค่า           -ระบบสหกรณ์    การตลาด บัญชีครัวเรือน  - การเพิ่มคุณค่าผลผลิตและการแปรรูปผลิตภัณฑ์

การนำไปประยุกต์ใช้

            นำไปประยุกต์ใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้กลุ่มสาระการงานอาชีพ  กิจกรรมชุมนุม และการจัดการภูมิทัศน์ในโรงเรียนให้เป็นแหล่งเรียนรู้อย่างเหมาะสม

การประเมินผลการเรียนรู้และข้อเสนอแนะเพิ่มเติม

            สังเกตพฤติกรรมขณะทำกิจกรรมของฐานการเรียนรู้ เช่นสังเกตจากการสนทนา ซักถาม จดบันทึก  การนำเสนอผลงาน  การถอดบทเรียน

                   - ด้านความรู้  :  การตรวจสอบความถูกต้องจากการทำชิ้นงาน และใบงานที่กำหนด                         -                 -  ด้านทักษะ  :   การสังเกตการทำงานร่วมกันของนักเรียน  และความสำเร็จของงาน                                           -                 - ด้านเจตคติ   :  การสังเกต และสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนในการเข้าร่วมกิจกรรม

ความสอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (2:3:4 )

กิจกรรมการเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
ศูนย์การเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ด้านการศึกษา
โรงเรียนบ้านโพนเมืองมะทัน อำเภอม่วงสามสิบ  จังหวัดอุบลราชธานี
ฐานพัฒนาทักษะชีวิต  ฐานการเรียนรู้คุณธรรมนำชีวิตน้อมจิตพอเพียง

ครูแกนนำ    1 นางพรทิพย์  ผาสุขนิตย์                        

                   2 นางสาวสุดารัตน์  แก้วขาว
                   3. นางสาววงศ์ดาว  ประทาน

นักเรียนแกนนำ  1  ด.ญ.นิตยา  ประวิง

                   2  ด.ญ.พัชราภรณ์  สดชื่น

                   3  ด.ช.เทพพิทักษ์  ศรีสุข

                   4  ด.ญ.พรนภา  กตัญญู

สาระสำคัญ
            โรงเรียนบ้านโพนเมืองมะทันได้ทำโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม ซึ่งมีแนวทางในการพัฒนาผู้เรียนโดยใช้หลักคุณธรรม จริยธรรม วัฒนธรรมขนบธรรมเนียม  ประเพณีของท้องถิ่นในการฝึกฝน และอบรมสอดแทรกในทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ให้สอดคล้องและสัมพันธ์กับการดำรงชีวิตของคนท้องถิ่นส่งเสริมให้ยึดมั่นในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ ทรงเป็นประมุข ช่วยเหลือเกื้อกูลซึ่งกันและกันปฏิบัติตามหลักธรรมคำสอนของพระพุทธศาสนาและนึกถึงประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าส่วนตน

วัตถุประสงค์

1.  ส่งเสริมและพัฒนาผู้เรียนให้มีความรู้และเข้าใจในวัฒนธรรมประเพณีไทย

2.  ส่งเสริมและพัฒนาผู้เรียนให้รู้จักวิธีปฏิบัติให้ถูกต้องตามขนบธรรมเนียมและประเพณีไทยอันดีงาม

3.  ส่งเสริมและพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณธรรมพื้นฐาน ๙ ประการ ขยัน ประหยัด ซื่อสัตย์ มีวินัย สุภาพ สะอาด สามัคคี มีน้ำใจ กตัญญู

4.  ส่งเสริมและพัฒนาผู้เรียนให้รู้จักสวดมนต์ ไหว้พระ รักษาศีล ๕ และนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน

กิจกรรมการเรียนรู้
  ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน

1.นักเรียนทำกิจกรรมไหว้พระสวดมนต์พร้อมกัน (5นาที)

2 นักเรียนฝึกนั่งสมาธิ (5นาที)

 ขั้นดำเนินกิจกรรม

3.นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรู้เรื่อง ศาสนาประจำชาติไทย (เวลา 2 ชั่วโมง)

4.นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรู้เรื่อง ระเบียบ มารยาท แนวปฏิบัติของชาวพุทธ (เวลา 2 ชั่วโมง)

5.นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรู้เรื่อง วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม ประเพณีท้องถิ่น (เวลา 2 ชั่วโมง)

6.นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรู้เรื่อง สวดมนต์ไหว้พระรัตนตรัย พร้อมคำแปล (เวลา 2 ชั่วโมง)

7.นักเรียนปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรู้เรื่อง ศีล ๕ พร้อมคำแปล และแนวปฏิบัติ  (เวลา 2 ชั่วโมง)

ขั้นสรุปและประเมินผล

1.แบบประเมินพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียน

2.แบบประเมินหรือข้อทดสอบการเรียนรู้ประจำหน่วยการเรียนรู้

3. ครูผู้สอนได้จัดกิจกรรมการเรียนรู้ต่างๆ เป็นไปตามแผนที่วางไว้บางครั้งก็ได้มีการปรับเปลี่ยนยืดหยุ่นไปตามบริบท สภาพจริงแต่ยังคงเน้นตามสาระ มาตรฐาน ตัวชี้วัดที่ระบุในกิจกรรมในแผนเสมอ

4. ครูมีคำถามที่สร้างไว้ ตั้งไว้ตามมาตรฐาน สาระ กิจกรรม ตัวชี้วัดที่ระบุ แต่ไม่อาจถามได้และได้รับคำตอบเสมอไปขึ้นอยู่กับสถานการณ์จริง และบริบทของผู้เรียน อาจต้องมีการปรับเปลี่ยนคำถาม เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจและตอบได้ถึงแม้จะไม่ตรงประเด็นเท่าไร แต่สามารถฝึกการคิดวิเคราะห์ให้กับเด็กๆได้เสมอ

สื่อและอุปกรณ์การเรียนรู้
1. ห้องคุณธรรม จริยธรรม

2. ตัวอย่างโครงงานคุณธรรม

3. สื่อวัสดุออนไลน์ เช่น เรื่องเศรษฐกิจพอเพียง พระรัตนตรัย วันสำคัญทางศาสนา หลักธรรมคำสอน

4. ผลงานนักเรียน

5.แบบประเมินพฤติกรรม/แบบทดสอบประจำหน่วย

ความรู้ที่ได้รับจากฐานการเรียนรู้

1. มีความรู้เรื่องศาสนาประจำชาติไทย

2. มีความรู้เกี่ยวกับวันสำคัญต่างๆ

3. มีความรู้ระเบียบวิธีการปฏิบัติตนให้ถูกต้องตามมารยาทของชาวพุทธ

4 ปฏิบัติตนได้ถูกต้องตามขนบธรรมเนียมประเพณีไทย

5. ได้รับการฝึกสมาธิ

การนำไปประยุกต์ใช้

1. นักเรียนเป็นแบบอย่างที่ดีในโรงเรียน ชุมชน สังคม
2. นักเรียนเป็นผู้มีสติ รอบคอบ พร้อมรับความเปลี่ยนแปลง
3. นักเรียนปฏิบัติตนเป็นพุทธศาสนิกชนที่ดีในพุทธศาสนา

การประเมินผลการเรียนรู้และข้อเสนอแนะเพิ่มเติม

• แบบสังเกตพฤติกรรม
• แบบสอบถาม
• ผลการเรียนของนักเรียน
• แผนการสอนสามารถปรับ และเปลี่ยนแปลงได้ตามบริบท สถานที่ และตัวบุคคล

ความสอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (2:3:4)